VINPA

Theo lộ trình, hàng loạt dòng xe ô tô được nhập khẩu và lắp ráp tại Việt Nam đã đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5. Đi cùng với tiêu chuẩn khí thải này, nhiên liệu cũng phải tương thích nhưng nhiều chủ xe đang rơi vào cảnh 'dở khóc dở cười' khi rất khó tìm cây xăng bán nhiên liệu đúng chuẩn.

Không dễ tìm xăng, dầu đạt chuẩn Euro 5

Theo Quyết định 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 1/9/2011, tất cả các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) từ ngày 1/1/2022. Quyết định này không chỉ nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn khẳng định nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường.

Tiêu chuẩn khí thải Euro 5 là một trong những tiêu chuẩn khí thải hiện hành trên thế giới. Tiêu chuẩn này đặt ra các hướng dẫn cụ thể về lượng khí thải tối đa cho phép từ xe ô tô trong quá trình vận hành.

So với các tiêu chuẩn áp dụng trước đây, Euro 5 chặt chẽ hơn về mức phát thải các chất gây ô nhiễm. Đối với nhiên liệu, các loại xăng và dầu diesel phải đáp ứng các tiêu chuẩn về hàm lượng lưu huỳnh thấp, như xăng RON 95-V và dầu DO 0,001S-V, nhằm giảm thiểu khí thải độc hại.

Để đáp ứng lộ trình này, nhiều dòng xe lưu hành tại Việt Nam đã đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mới.

Song, khó khăn về nguồn cung nhiên liệu là một rào cản lớn đối với áp dụng chuẩn Euro 5 tại Việt Nam. Cho đến nay, cả 2 loại nhiên liệu đạt chuẩn là RON 95-V và dầu diesel là DO 0,001S-V đều chưa sản xuất được tại Việt Nam và vẫn phải nhập khẩu.

Nguồn cung xăng RON 95-V được bán phổ biến hơn. Vì vậy, người sở hữu ô tô máy xăng gặp trở ngại ít hơn trong việc tiếp cận nhiên liệu đúng tiêu chuẩn. Tuy nhiên, với dầu DO 0,001S-V, số lượng cửa hàng bán hiện nay rất hạn chế.

Ô tô máy dầu và nhiều dòng xe gầm cao sử dụng động cơ diesel, đặc biệt là ở các vùng xa trung tâm, đang phải đối mặt với khó khăn khi nguồn cung dầu DO 0,001S-V rất hạn chế. Nhiều chủ xe đã phản ánh không thể tìm ra nguồn nhiên liệu dầu DO 0,001S-V và buộc phải sử dụng loại dầu dưới tiêu chuẩn.

Anh Nguyễn Đức Huy ở Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội cho biết, anh đang sở hữu 1 chiếc Ford Everest với tiêu chuẩn khí thải Euro 5 và tương ứng với đó là nhiên liệu dầu DO 0,001S-V đã gặp nhiều phiền toái khi phải tìm loại dầu này.

Theo anh Huy, ở Hà Nội hiện gần như chỉ có cây xăng dầu của Petrolimex là có bán dầu DO 0,001S-V nên mỗi khi đi xa thì luôn lo ngay ngáy.

“Ở Hà Nội còn có cây xăng bán dầu DO 0,001S-V nhưng mỗi lần về quê ở Ninh Bình là tôi phải đổ sẵn đầy bình nhiên liệu chứ không tìm ra cây xăng nào bán loại dầu này”- anh Huy cho hay.

Còn chị Dư Thị Yến ở Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội cho biết, kể từ khi gia đình chuyển sang xe Ford Territory sử dụng nhiên liệu xăng RON 95-V cũng gặp nhiều bất cập.

“Quanh khu nhà tôi bán kính khoảng 6km chỉ có một cây xăng dầu có xăng RON 95-V nên cũng khá bất tiện. Trong khi đó, nếu đổ nhiên liệu không đúng chủng loại mà hãng khuyến cáo, xe có gặp vấn đề gì thì hãng không chịu trách nhiệm bảo hành”- chị Yến cho hay.

Mới khoảng 7% trạm xăng dầu có nhiên liệu đạt chuẩn

Thống kê cho thấy, hiện nay, TP. HCM chỉ có khoảng 70 trạm bán dầu DO 0,001S-V trong tổng số hơn 580 trạm xăng, dầu, chiếm tỷ lệ khoảng 12%. Còn tại Hà Nội, con số đó là khoảng 76 trạm trong tổng gần 500 trạm bán xăng, dầu, chiếm tỷ lệ khoảng 15%.

Tính trên toàn quốc, có khoảng 1.200 trạm bán dầu DO 0,001S-V, trong tổng số 17.000 trạm, chiếm tỷ lệ chỉ 7%.

Tình trạng này khiến người tiêu dùng không còn cách nào khác ngoài việc sử dụng nhiên liệu không đạt chuẩn, lo ngại gây ảnh hưởng đến động cơ và các vấn đề bảo hành của xe, đặc biệt là không đạt kiểm định khí thải định kỳ.

Bởi lẽ, các trung tâm đăng kiểm sẽ tiến hành kiểm tra lượng phát thải của phương tiện để đảm bảo xe đáp ứng các tiêu chuẩn hiện hành. Khi phát hiện lượng phát thải vượt quá giới hạn cho phép, phương tiện sẽ không được cấp giấy chứng nhận kiểm định, gây khó khăn và tốn kém cho chủ xe.

Đại diện Ford Việt Nam chia sẻ, thiếu nhiên liệu đạt chuẩn tiêu chuẩn khí thải Euro 5 là một trở ngại lớn đối với đa số người dùng ô tô hiện nay. Đáng nói, nếu sử dụng nhiên liệu không đạt chuẩn như khuyến cáo gây ảnh hưởng đến động cơ thì hãng xe có thể từ chối bảo hành.

Đại diện Toyota Việt Nam cũng cho rằng, do nguồn cung của dầu diesel tiêu chuẩn E5 còn hạn chế nên khách hàng sử dụng các dòng xe máy dầu có tiêu chuẩn khí thải Euro5 có thể gặp khó khăn trong việc đổ nhiên liệu.

Việc sử dụng dầu không đạt tiêu chuẩn Euro 5, có thể sẽ gây ra một số hiện tượng như phát sinh khói trắng hoặc bộ trung hòa khí thải sẽ bị nóng chảy dẫn đến hỏng hóc trong quá trình sử dụng xe.

Từ năm 2020, Hiệp hội ô tô Việt Nam (VAMA) đã có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ và các Bộ liên quan như Công Thương, GTVT, KH-CN kiến nghị về lộ trình chuyển đổi nhiên liệu đáp ứng Euro 5.

Theo VAMA, các thành viên thuộc Hiệp hội đã chủ động lên kế hoạch đầu tư, nâng cấp công nghệ để kịp thời đưa các dòng xe đạt chuẩn khí thải Euro 5 ra thị trường.

"Tuy nhiên, chúng tôi lo ngại về tiến độ phổ biến nhiên liệu mức Euro 5. VAMA kính đề nghị Chính phủ và các Bộ, ngành có những chỉ đạo, chính sách nhằm thúc đẩy và hỗ trợ các doanh nghiệp xăng dầu trong việc cung cấp nhiên liệu mức 5 sớm", văn bản của VAMA đề xuất.

Việc chuyển đổi sang sử dụng nhiên liệu sạch là xu hướng tất yếu toàn cầu giúp nâng cao hiệu suất của phương tiện, bảo vệ môi trường và đóng góp vào phát triển bền vững. Tuy nhiên, để hiện thực hóa vấn đề sử dụng nhiên liệu đạt chuẩn tại Việt Nam cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, các Bộ, ban, ngành hữu quan; các nhà sản xuất và phân phối ô tô cũng như người tiêu dùng.

Trong bối cảnh nhiên liệu đạt chuẩn khí thải Euro 5 còn chưa phổ biến, ngoài khuyến cáo người tiêu dùng, dán cảnh báo lên xe, Ford Việt Nam còn chia sẻ thông tin trên các nền tảng website/ mạng xã hội chính thức của hãng và trực tiếp tại đại lý, đồng thời hướng dẫn khách hàng cài đặt và sử dụng ứng dụng Petrolimex để chủ động hơn trong việc đổ nhiên liệu.